Historia żeglarstwa na Lubelszczyźnie
Historia żeglarstwa na Lubelszczyźnie
Żeglarstwo lubelskie do 1952 r.
Dzieje żeglarstwa na Lubelszczyźnie sięgają początków lat 30 XX wieku.
Działalność harcerskich drużyn żeglarskich
W głównej kwaterze ZHP przy wydziale Wychowania Fizycznego z dniem 01.01.1930 r. powołano referat żeglarski. W 1931 roku powstało kierownictwo Harcerskich Drużyn Żeglarskich na Lubelszczyznę. Żeglarze działali już w 1930 r., do rejestru Głównej kwatery zgłoszona była 1 Żeglarska Drużyna Harcerzy im.Kazimierza Puławskiego przy gimnazjum im.Ks.Adama Czartoryskiego w Puławach. Drużynowym był uczeń gimnazjum, Romuald Orżanowski, który jako jeden z pierwszych w Lubelskiej Chorągwi uzyskał stopień żeglarski. W 1932 r. kilkunastu harcerzy żeglarzy z Puław i kilku z Lublina uczestniczyło w Międzynarodowym Zlocie Skautów Wodnych w Garczynie koło Kościerzyny. W 1933 roku były już zastępy lub drużyny wodne w Zakrzówku, Zamościu i Lublinie. W tym samym roku powołano w Komendzie Chorągwi stanowisko Pilota, którym został kpt. W.p.Romuald Bielski, a także referat żeglarski kierowany przez zastępcę Pilota Chorągwi dh Romualda Orżanowskiego. Po nim referat objął Wiesław Godlewski.
Powstał następnie wydział żeglarski k-dy Chorągwi z zastępem instruktorów liczącym 12 osób. Ostatnim przed II wojną światową Pilotem Chorągwi był Henryk Piątkowski, uczestnik rejsu „Zawiszy Czarnego” do Holandii, był on także instruktorem na kursach morskich organizowanych w Harcerskim Ośrodku Morskim w Gdyni.
Do 1939 r. powstały drużyny wodne w Białej Podlaskiej, Dęblinie, Kazimierzu Dolnym i Puławach. Lubelscy harcerze szkolili się w Ośrodku żeglarstwa Chorągwi Lubelskiej w Puławach oraz na kursach żeglarstwa morskiego organizowanych przez Główną Kwaterę Harcerzy. W 1938 r. w Komendzie Chorągwi zarejestrowanych było 16 jednostek wodnych, 7 drużyn i 9 zastępów. 27 harcerzy posiadało stopnie żeglarskie. Wojna przerwała działalność żeglarską ZHP.
Na przełomie 1944/45 powstała I Lubelska Drużyna Harcerzy Wodnych. Z początkiem 1945 r. powołano II LDHW przy Zespole Szkół Zawodowych ( Janusz Chruszczewski ) a jesienią 1945 r. zorganizowano przy Szkole Budownictwa Międzyszkolną III LDHW (Waldemar Mazur). Przy Komendzie Chorągwi powołano wydziałżeglarski i stanowisko Pilota. W 1947 r. utworzono w Lublinie Hufiec Harcerzy ( Bernard Żukowski ) w składzie 3 drużyn: I Żeglarska Drużyna im.M.Zaruskiego ( Kazimierz Jarzembowski), II Żeglarska Drużyna im.Jana z Kolna ( Bernard Żukowski ) i III Żeglarska Drużyna Harcerzy im. Władysława IV ( Marek Wyszkowski ). Członkowie Hufca szkolili się w Lubelskim Hufcu Ligi Morskiej, Ośrodkach Ligi Morskiej i ośrodkach harcerskich. Działalność drużyn żeglarskich ZHP zakończyła się z początkiem 1949 r. wraz z ograniczeniem zarządzeniami władz PRL działań ZHP do młodzieży ze szkół podstawowych.
Marek Wyszkowski
